- دعا و توسّل
اوّلين سفارش براي درمان اين بيماري، دعا، توسّل و رابطه با خدا، برای رفع این صفت رذیله است. پروردگار عالم در قرآن میفرماید: من معلّم اخلاق هستم. هیچ کس نمیتواند خودسازی کند، مگر آن که رحمت من شامل حال او شود تا موفّق شود و ریشهی صفات رذیله را در وجود خود نابود کند.
>يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّيْطانِ وَ مَنْ يَتَّبِعْ خُطُواتِ الشَّيْطانِ فَإِنَّهُ يَأْمُرُ بِالْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ لَوْ لا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَتُهُ ما زَكَي مِنْكُمْ مِنْ أَحَدٍ أَبَداً وَ لكِنَّ اللَّهَ يُزَكِّي مَنْ يَشاءُ وَ اللَّهُ سَميعٌ عَليمٌ([1])<
اى كسانى كه ايمان آوردهايد، پاى از پى گامهاى شيطان منهيد، و هر كس پاى بر جاى گامهاى شيطان نهد، بداند كه او به زشتكارى و ناپسند وا مىدارد، و اگر فضل خدا و رحمتش بر شما نبود، هرگز هيچ كس از شما پاك نمىشد، ولى اين خداست كه هر كس را بخواهد پاك مىگرداند و خداست كه شنواىِ داناست.
به فرمودهي قرآن، اگر فضل و رحمت خدا نباشد، هیچ کس نمیتواند درخت رذالت را از دل خود برکند و درخت فضیلت را به جای آن غرس و بارور کند. از نظر این آيهی شریفه، وسواسی باید با رابطه با خدا، با دعا و راز و نیاز، از خدا بخواهد که این دردش را معالجه کند.
امام صادق% فرمودند:
«لَا يَتَمَكَّنُ الشَّيْطَانُ بِالْوَسْوَسَةِ مِنَ الْعَبْدِ إِلَّا وَ قَدْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَ اسْتَهَانَ وَ سَكَنَ إِلَي نَهْيِهِ وَ نَسِيَ اطِّلَاعَهُ عَلَي سِرِّه([2])»
شيطان موفّق به وسوسهي بندهاي نميشود مگر آن گاه كه از ياد خدا روي بگرداند و آن را سبك بشمارد و در جايگاه نافرماني خدا قرار گيرد و فراموش كند كه خدا بر پنهان او آگاه است.
و همه خصوصاً وسواسيها توجّه داشته باشند که از نظر قرآن، دعا منهای توسّل به جایی نمیرسد. قرآن در این باره میفرماید:
>يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسيلَةَ وَ جاهِدُوا في سَبيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُون([3])<
اى كسانى كه ايمان آوردهايد، از مخالفت فرمان خدا بپرهيزيد و وسيلهاى براى تقرب به او بجوييد و در راه او جهاد كنيد، باشد كه رستگار شويد.
پيامبر اکرم- فرمودند:
«الْأَئِمَّةُ مِنْ وُلْدِ الْحُسَيْنِ مَنْ أَطَاعَهُمْ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ وَ مَنْ عَصَاهُمْ فَقَدْ عَصَي اللَّهَ هُمُ الْعُرْوَةُ الْوُثْقَي وَ هُمُ الْوَسِيلَةُ إِلَي اللَّهِ عَزَّوَجَل([4])»
ائمّه( از فرزندان حسين% ميباشند. هر كس آنها را اطاعت كند، خدا را اطاعت كرده است و هر كس آنها را نافرمانى كند، نافرمانى خدا را كرده است. آنان حلقه و دستگيرهي محكم و وسيله براي تقرّب به درگاه الهى هستند.
حتّی پیامبر اکرم- هم بدون وسیله در خانهی خدا نمیرفتند. در روايتي از اميرالمؤمنين% آمده است:
«سَأَلْتُهُ مَرَةً أنْ يَدْعُوَ لِي بِالْمَغْفِرَةِ، فَقَالَ: أفْعَلُ، ثُمَّ قَامَ فَصَلّى، فَلَمَّا رَفَعَ يَدَهُ لِلدُّعاءِ اسْتَمَعْتُ عَلَيْهِ فَإذَا هُوَ قَائِلٌ: اللّهُمَّ بِحَقِّ عَلِيٍ عِنْدَكَ اغْفِرْ لِعَلِيٍ، فَقُلْتُ: يَا رَسُولَ اللهِ، مَا هذَا؟ فَقَالَ: أ وَاحِدٌ أكْرَمُ مِنْكَ عَلَيْهِ فَأسْتَشْفِعُ بِهِ إلَيْهِ؟([5])»
يکبار از پيامبر- خواستم تا برايم طلب مغفرت کند. پذيرفت و سپس به نماز ايستاد. وقتي دستش را براي دعا بالا برد، گوش فرا دادم؛ ميگفت: خداوندا، به
حقِّ علي نزد خودت، او را بيامرز. گفتم: اين چگونه دعايي بود؟ فرمود: آيا کسي گراميتر از تو نزد خداوند هست که به واسطهي او طلب شفاعت کنم؟
وقتی پیامبر اکرم- با توسّل به در خانهی خدا ميروند، ما نيز باید از ايشان الگو بگیریم. هر کسی صفت رذیلهای دارد و از خدا رفع آن را ميخواهد، هر کسی گناهکار است و از خدا آمرزش گناهانش را ميخواهد، باید با وسیله یعنی با چهاردهمعصوم( به در خانهی خدا برود. وسواسی هم از اين امر مستثنا نيست. بايد از عمق جان با توسل به اهل بيت(، خدا خدا کند تا پروردگار عالم به فریادش برسد.
[1]. نور/21
[2]. مصباح الشّريعة، ص 79
[3]. مائده/35
[4]. عيون أخبار الرّضا%، ج 2، ص 58
[5]. شرح نهج البلاغة، ج 20، ص 316