4. دل انسان، عرش الهی
«دل»، جایگاه خداوند رحمان بوده و متعلّق به او و به صورت امانت در دست انسان است، از اينرو باید تلاش کند تا حضور خداوند را در آن حفظ نماید. اگر صفات رذیله و تمنیّات نفسانی به دل راه نیابد، دل منزلگاه خداوند شده و عرش خدای رحمان، در آن جای میگیرد؛ لذا میفرماید:
«قَلْبَ الْمُؤْمِنِ عَرْشُ الرَّحْمَنِ»[1]
آنان که راهِ منتهی به لقای الهی را طی کرده و به هدف و مطلوب نهایی رسیدهاند، توانستهاند دنیا و تمنیّات آن را از دل بیرون کرده و در عوض،
جایگاه پروردگار را در دل خود حفظ کنند و در حقیقت هیچ شریک و همسایهای در خانۀ دل برای صاحب اصلی آن ایجاد نکنند. حتّی ذهن ایشان نیز لحظهای از یاد خدا غافل نشده و همواره در دریای نورانی یاد و نام محـبوب خویش غوطهور میباشند، تا اینکه سراسر وجود آنان یک وجود خدایی شده به مقام خلیفةاللّهی دست ميیابند.
1. بحارالأنوار، ج 55، ص 39