2.‌ مقام آدميّت

• 2.‌ مقام آدميّت

انسان خلیفةالله است، چه کسـي مي‌تواند خلیفۀ خدا باشد؟ کسی‌که مظهر اسماء و صفات حق‌تعالی است. مظهر علم، قدرت، رأفت و فضل خدای سبحان و بنا بر فرمایش قرآن کریم، مظهر و معدن همۀ اسماء و صفات حق است. کسی که مسجود ملائکه است و برتر از آنان می‌باشد. این انسان با این همه مقام و منزلت، اگر در راه بیفتد، به مقامي مي‌رسد که جبرئيل امين هم به آن مقام، راه ندارد. در خبر است که پيامبر اکرم(ص) در معراج با جبرئيل به پيش مي‌رفتند، ناگهان جبرئیل با آن سعۀ وجودی که داشت، از حرکت ایستاد! چرا؟

چون گذشـت احمد ز سدرۀ مرصدش

وزمقـــام جبرئیــل و ازحـدش

گفــت او را حیـــن بیـــا انـدر پیــم

گفت رو  رو من حریـف تو نیـم

گفت بیرون زین حد ای خوش فرِّمن

گــر زنـم پرّی بســـوزد پرّمـن

گفت: اگر یک قدم بالاتر بگذارم، نابود می‌شوم. اینجا جای کسی است که به مقام  آدميّت رسيده باشد و من از چنين جايگاهي برخوردار نيستم! حال نکته اینجاست که چه کنیم آدم شویم و به آن مقام و منزلت دست یابیم؟ همۀ انسان‌ها به صورت بالقوّه آن روح الهی را دارند و خلیفة‌الله هستند. ولی این موهبت الهی باید به فعلیّت برسد؛ یعنی انسان باید با تلاش و کوشش و تحمّل سختی‌های فراوان و با سلوک معنوی، راه تعالی را بپیماید تا به مقصود نهايي برسد.