- «دين» چيست؟
«دين»، مجموعه «عقايد» و «دستورات» و «قوانينى» است كه هم «اصول فكرى انسان را مورد نظر قرار مىدهد» و هم «اصول گرايشى وى را تعيين مىكند» و هم «شئون زندگى فردى و اجتماعى او را تحت پوشش قرار مىدهد».
به ديگر سخن، دينِ مبتنى بر «وحى إلهى» كه براى «تربيت و پرورش انسان» و «تنظيم و ادارۀ جامعۀ انسانى»، به وسيلۀ پيامبران عظيمالشّأن(، آمده است، از سه بخش اصلى تشكيل مىگردد.
«بخشهاى اصلى» تشكيل دهنده دين
بخش اوّل: عقايد و اصول اعتقادى، كه در برگيرندۀ حقايق و واقعيّاتى است كه باورِ قلبى و اعتقادِ يقينى به آنها، از هر شخص مسلمان خواسته شده است.
بخش دوّم: اخلاق و اخلاقيّات، كه در بردارندۀ تعاليمى است كه فضائل و رذائل انسانى و همچنين شيوههاى آراستن و تزكيۀ نفس به فضيلتها و راههاى پيراستن و تهذيبِ نفس از رذيلتها را ارائه مىكند.
بخش سوّم: فقه و احكام عملى، كه در حقيقت، قوانين و مقرّراتى است كه چگونگى سلوك فردى و اجتماعى و كيفيّت خطوط كلّى تنظيم روابط مدنى و حقوقى و اقتصادى و سياسى انسان و جامعه انسانى را تبيين و تعيين مىنمايد.
خلاصۀ سخن اينکه، دينداري يعني باور قلبي به اصول اعتقادي، عمل به دستورات اخلاقي و تنظيم روابط زندگي بر طبق احکام عملي.
بر اين اساس، دين به منزلۀ يک مجموعۀ به هم پيوسته و يک کلِّ تفکيک ناپذير است که سه جزء اصلي دارد و هيچ جزئي از آن را نميتوان و نبايد جدا از اجزاي ديگر در نظر گرفت. به عبارت روشنتر، دين داراي يک انسجام ذاتي است و تمام قسمتهاي آن همانند يک مجموعۀ هماهنگ عمل ميکند.
بنابراين هر انسان ديندار و دينباوري بايد به اندازۀ توان و فراخور وجودي خود، در جستجوي شناخت صحيح دين باشد و دست کم، با اصول کلّي بخشهاي سهگانۀ دين که عبارتند از «اعتقادات»، «اخلاق» و «احکام»، آشنا گردد و از آن آگاهي يابد.